Συνέντευξη του Αντιπροέδρου Πρωτοβάθμιας & Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Θοδωρή Φιλάρετο στο περιοδικό Alumnus του Συλλόγου Αποφοίτων του Κολλεγίου Ανατόλια
Σταθερά αφοσιωμένο στις καινοτόμες διδακτικές προσεγγίσεις, το Κολλέγιο Ανατόλια έχει θέσει τις βάσεις για ένα νέο και πρωτοποριακό τρόπο διδασκαλίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση με τη δημιουργία των Learning Spaces. Αυτή η «Ζώνη Καινοτομίας» θα περιλαμβάνει πρωτοποριακούς χώρους μάθησης και διδασκαλίας, και πιο συγκεκριμένα μία σειρά αιθουσών ευέλικτης μάθησης, ένα εργαστήριο ψηφιακών τεχνολογιών κατασκευής και ένα Κέντρο Πράσινης Εκπαίδευσης. Η κατασκευή των νέων χώρων ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2016.
Ο Αντιπρόεδρος για την Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευση Θοδωρής Φιλάρετος εξήγησε στο «Alumnus» τη φιλοσοφία των Learning Spaces και παρουσίασε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του νέου σχολικού οικοσυστήματος, που θα προωθήσει την ενεργητική, διερευνητική μάθηση με ταυτόχρονη χρήση των δυνατοτήτων που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία.
Κύριε Φιλάρετε, είναι αλήθεια ότι το Κολλέγιο Ανατόλια σχεδιάζει νέους χώρους διδασκαλίας και αναμόρφωση κάποιων άλλων χώρων;
Είναι αλήθεια ότι η εκπαιδευτική κοινότητα έχει αρχίσει να συνειδητοποιεί ότι η αρχιτεκτονική του χώρου στον οποίο συντελείται η μάθηση μπορεί να έχει καθοριστικό ρόλο στο μαθησιακό αποτέλεσμα. Αν θέλουμε λοιπόν να προσαρμόσουμε τη διδασκαλία στις ανάγκες του 21ου αιώνα θα πρέπει να δούμε και αν οι υποδομές μας εξυπηρετούν αυτήν την ανάγκη. Το Κολλέγιο Ανατόλια έχει ως αποστολή του να προωθεί καινοτόμες διδακτικές προσεγγίσεις και φυσικά δεν μπορεί παρά να παρακολουθεί την έρευνα.
Τι θα μπορούσε να αλλάξει δηλαδή στην αρχιτεκτονική μιας τάξης;
Αυτό εξαρτάται από τον επιδιωκόμενο κάθε φορά στόχο και με ποια μέσα, τρόπο, επιδιώκεις να τον πετύχεις. Όταν προσδιορίσεις αυτό, έχεις περιγράψει λίγο πολύ και τις απαιτήσεις σου από τον χώρο της τάξης.
Τι διαφορετικό δηλαδή μπορεί κανείς να κάνει με μία τάξη ; Δώστε μας ένα παράδειγμα.
Αν οδηγείς τους μαθητές στη γνώση μέσα από τη διερευνητική μάθηση, θέτοντάς τους δηλαδή προβλήματα στα οποία πρέπει να βρουν λύσεις, οφείλεις να τους εξασφαλίσεις και τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν την ψηφιακή τεχνολογία ανά πάσα στιγμή, για να αναζητήσουν την πληροφορία. Πρέπει επίσης να διευκολύνεις τη συνεργασία μεταξύ τους σε ομάδες χρησιμοποιώντας κατάλληλη επίπλωση, γιατί έχει αποδειχθεί ότι μαθαίνουν πολύ περισσότερα ο ένας από τον άλλο, και να διευκολύνεις την κίνηση του καθηγητή ανάμεσα στις ομάδες των παιδιών, ώστε να υποστηρίξει κάθε ομάδα ξεχωριστά στη συνεργασία της. Επίσης, μπορεί να χρειάζεται να διαφοροποιήσεις τον ρυθμό με τον οποίο εργάζεται κάθε ομάδα ή να διαφοροποιήσεις το είδος της δουλειάς που κάνουν διάφοροι μαθητές ανάλογα με τις ικανότητές τους. Θα μπορούσε κανείς επίσης να εισαγάγει ένα μεικτό μάθημα (online υλικό για το σπίτι και εμπέδωση στην τάξη), κάτι που επίσης αλλάζει τον τρόπο που δουλεύουμε στην τάξη.
Εκτός από τις αλλαγές στις υπάρχουσες αίθουσες ποιοι άλλοι χώροι σχεδιάζονται ;
Σχεδιάζουμε μία αίθουσα ευέλικτης μάθησης στη Βιβλιοθήκη Ελευθεριάδης (flexible learning space), η οποία θα μπορεί εύκολα να αναδιαταχθεί ώστε με ποικίλες διαρυθμίσεις και τον σωστό τεχνολογικό εξοπλισμό να υποστηρίζει ένα εύρος εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων στη λογική που περιέγραψα πριν. Εκτός αυτού προγραμματίζουμε την κατασκευή μιας ζώνης καινοτομίας στο κτίριο Kyrides που θα αποτελείται από ένα εργαστήριο κατασκευών (Fab Lab ή Μakers lab), ένα Κέντρο Πράσινης Εκπαίδευσης (Center for Green Education) και ένα media room.
Τι είναι το Fab Lab που αναφέρατε;
Τα Fab Labs υιοθετούνται ολοένα και περισσότερο από τα σχολεία στην Αμερική ως εργαλεία για μια εκπαίδευση στη λογική ότι ο μαθητής μαθαίνει «κατασκευάζοντας» ο ίδιος αντικείμενα που τον ενδιαφέρουν προσωπικά. Αυτό μπορεί να γίνεται μέσα από τον σχεδιασμό και την κατασκευή με τα ίδια του τα χέρια ή με προγράμματα υπολογιστή και εκτύπωση σε τρισδιάστατους εκτυπωτές. Έτσι, η μάθηση συντελείται σε ένα αυθεντικό περιβάλλον με την προσωπική εμπλοκή των μαθητών οι οποίοι περνούν από τον κύκλο της φαντασίας στον σχεδιασμό, την κατασκευή πρωτοτύπων, τον προβληματισμό και την επανάληψη, καθώς βρίσκουν λύσεις σε προβλήματα ή εξελίσσουν τις ιδέες τους. Τα Fab Labs περιλαμβάνουν συνήθως υπολογιστές, 3D printers, laser cutters αλλά και πιο συμβατικά εργαλεία για χειρωνακτική δουλειά.
Πώς θα χρηματοδοτηθούν αυτά τα έργα;
H ανάπτυξη αυτών των χώρων θα χρηματοδοτηθεί εν μέρει από κονδύλια που εξασφάλισε το Κολλέγιο Ανατόλια από το πρόγραμμα USAID, και εν μέρει από χρήματα που θα συγκεντρώσει το σχολείο μέσα από δωρεές. Είμαστε σίγουροι ότι υπάρχουν πολλοί, ειδικά απόφοιτοι του σχολείου, που πιστεύουν ότι έχει αξία για την εκπαίδευση στην Ελλάδα να είναι το Κολλέγιο Ανατόλια διαρκώς πρωτοπόρο στην εφαρμογή βέλτιστων εκπαιδευτικών πρακτικών και θα βοηθήσουν προσφέροντας έστω και ένα μικρό ποσό. Οι Έφοροι του Κολλεγίου Ανατόλια έχουν δεσμευτεί ότι θα προσφέρουν οι ίδιοι το ισόποσο για κάθε Ευρώ που προσφέρουν άλλοι δωρητές.
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό Anatolia Alumnus του Συλλόγου Αποφοίτων του Κολλεγίου Ανατόλια (τεύχος 136, Απρίλιος 2016)