Ο τίτλος του Alumnus of the Year θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς που απονέμει ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα σε απόφοιτο ή απόφοιτή του συνεκτιμώντας τα επαγγελματικά του επιτεύγματα, το ήθος του και τις αξίες που εκπροσωπεί. Το ACT θέσπισε αυτό το βραβείο το 2011 και ο πρώτος που το έλαβε ήταν ο Νίκος Πέντζος, Πρόεδρος της βιομηχανίας ΖΑΝΑΕ και εκείνη την εποχή Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος.
Συνέντευξη: Όλγα Τσαντήλα
Η επιλογή του Νίκου Πέντζου για αυτή τη βράβευση έμοιαζε σχεδόν αυτονόητη. Ο ίδιος είχε εκφράσει τόσο τις δυνατότητες και τα όνειρα των 30άρηδων όσο και τους επιχειρηματίες της 3ης γενιάς που καλούνταν να αποδείξουν την αξία τους και την προσφορά τους στην οικογενειακή επιχείρηση.
Από το 1996 και σε ηλικία 26 ετών ο Νίκος Πέντζος ανέλαβε τα ηνία της ΖΑΝΑΕ, της επιχείρησης που είχε ιδρύσει ο παππούς του το 1930, μίας από τις πιο ιστορικές βιομηχανίες της Ελλάδας και η οποία ξεκίνησε στη Θεσσαλονίκη ως βιομηχανία παραγωγής ζύμης αρτοποιίας και σήμερα εξάγει τα προϊόντα της σε περισσότερες από 50 χώρες. Στα 38 του, ανατρέποντας παραδόσεις ετών, έγινε ο νεότερος Πρόεδρος στην ιστορία τόσο του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος όσο και οποιουδήποτε φορέα εκπροσώπησης της χώρας. Η κατά κοινή ομολογία επιτυχημένη θητεία του (2009 – 2013) και το ειλικρινές ενδιαφέρον του για την κοινωνία, τον έφερε επικεφαλής στο Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Αρωγής ενός δικτύου αλληλεγγύης που ιδρύθηκε από τους έξι κύριους επιχειρηματικούς φορείς της Βόρειας Ελλάδας (ΣΒΒΕ, ΕΒΕΘ, ΣΕΒΕ, ΕΕΘ, ΒΕΘ, ΕΜΣ Θεσσαλονίκης), ιδιότητα που διατηρεί από το 2011 μέχρι σήμερα. Μέσα στα έξι χρόνια της δράσης του το Δίκτυο έχει κάνει μία «αθόρυβη επένδυση αλληλεγγύης» ενισχύοντας 75 ιδρύματα της περιοχής, υποστήριξη που αποτιμάται σε περισσότερα από 800.000 ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται οι προσφορές σε είδος και υπηρεσίες από 450 επιχειρήσεις της Βόρειας Ελλάδας.
Το 2011 ο Νίκος Πέντζος ήταν ο βασικός ομιλητής στην Τελετή Αποφοίτησης του ACT. Εκείνο το βράδυ του Ιουνίου, που τιμήθηκε ως Alumnus of the Year, επέστρεψε σε οικείους χώρους που όμως είχαν αλλάξει: το SBALA (School of Business Administration and Liberal Arts) από όπου είχε αποφοιτήσει το 1991 με πτυχίο Business Administration και Liberal Arts είχε μετεξελιχθεί στο ACT. Όπως λέει ο ίδιος, εκείνα τα πρώτα χρόνια των σπουδών του αποδείχθηκαν ιδιαίτερα χρήσιμα για την μετέπειτα εμπειρία του στο εξωτερικό. «Τίποτε δεν μπορεί να γίνει χωρίς κατάλληλη προετοιμασία» λέει ο κ. Πέντζος, πόσο μάλλον στο επιχειρηματικό τερέν.
Τι θυμάστε από τα χρόνια των σπουδών σας στο SBALA;
Ότι ήταν ένας πολύ πρωτοποριακός εκπαιδευτικός χώρος καθώς ήταν προπομπός για σπουδές στην Αμερική και στη Μ. Βρετανία, όπως και εξακολουθεί να είναι ως ACT. Θυμάμαι την άρτια προετοιμασία που κάναμε με κριτήριο αυτά που θα συναντούσαμε στο εξωτερικό. Αυτό το κατάλαβα όταν πήγα στο Πανεπιστήμιο του Richmond στη Μεγάλη Βρετανία.
Πηγή έμπνευσης στάθηκε ο καθηγητής μου στο marketing, ο Στέλιος Κεχαγιάς. Επίσης θυμάμαι τα ‘επίπονα’ μαθήματα των Αγγλικών με τον Rodney Coules και την Ελένη Γώδη.
Ήθελα να πάω στο εξωτερικό από ακούσματα που είχα, για να ζήσω και να εργαστώ εκεί τουλάχιστον για μία 5ετία, και στη συνέχεια να επιστρέψω στην Ελλάδα. Τα σχέδια, όμως, άλλαξαν και επέστρεψα πιο γρήγορα.
Και θυμάστε πως αισθανθήκατε όταν επιστρέψατε στο ACT;
Σίγουρα μεγάλη τιμή. Η αλήθεια είναι πως δεν φανταζόμουν ότι θα βρισκόμουν σε αυτή τη θέση, και ομολογώ ότι είναι ωραίο να μιλάς για πράγματα και καταστάσεις που γνωρίζεις καλά ώστε να προσπαθήσεις να εμπνεύσεις ανθρώπους που τώρα ξεκινούν.
Έχω τονίσει πολλές φορές την ανάγκη να συνδεθούν οι πανεπιστημιακές σπουδές με την πραγματική οικονομία, και γενικά με την πραγματικότητα.
Κάθε φορά που μιλάω σε φοιτητές τους λέω να μην κάνουν το λάθος να σπουδάζουν κάτι αγνοώντας το πώς είναι αυτό που σπουδάζουν ως δουλειά στην καθημερινότητά τους. Αν θέλεις να σπουδάσεις Λογιστική θα πρέπει να ξέρεις ότι θα ασχολείσαι με τιμολόγια και ότι θα είσαι κλεισμένος σε ένα γραφείο, όπως επίσης ότι το marketing ασκείται με εντελώς διαφορετικό τρόπο στην Ελλάδα σε σχέση με τις ΗΠΑ. Αυτός που το σπουδάζει, δεν πρέπει να έχει μία εικόνα για το ποια είναι η καθημερινή πρακτική του επαγγέλματος;
Ο Νίκος Πέντζος τιμήθηκε με το βραβείο Alumnus of the Year του American College of Thessaloniki (ACT) τον Ιούνιο του 2011.
Η ελληνική αγορά έχει ανάγκη από καλά στελέχη ή από ικανούς ηγέτες; Και πως μπορεί η εκπαίδευση να βοηθήσει;
Και από τα δύο. Η εκπαιδευτική διαδικασία δεν προαποφασίζει και προεπιλέγει ποιος θα γίνει υπάλληλος, στέλεχος διοίκησης, διευθυντής ή πρόεδρος μίας επιχείρησης. Αυτό ορίζεται από την προσωπικότητα, τον χαρακτήρα, τα κίνητρα του κάθε ατόμου σε συνάρτηση με τη φιλοδοξία του και τη χρονική συγκυρία. Ένα καλό στέλεχος μπορεί να γίνει ένας εξαιρετικός επιχειρηματίας και το αντίθετο.
Ποιες είναι οι δυσκολίες που έχει η διοίκηση μίας οικογενειακής επιχείρησης;
Λέγεται ότι η 3η γενεά είναι εκείνη που κλείνει τις οικογενειακές επιχειρήσεις. Κάθε επιχείρηση έχει κύκλους ζωής. Έχει σημασία λοιπόν πότε μπαίνεις σε αυτόν τον κύκλο. Οι οικογενειακές επιχειρήσεις ακολουθούν την πορεία εξέλιξης του ιδρυτή τους και ορίζονται από αυτόν. Τα ήθη και οι προτεραιότητες του ιδρυτή είναι πολύ ισχυρές και βαθιά ριζωμένες στην κουλτούρα της επιχείρησης. Όσοι εργάζονται και όσοι εισέρχονται πρέπει να σεβαστούν αυτήν την κουλτούρα και το γεγονός ότι οι αλλαγές είναι πιο δύσκολες και αργές. Η νέα ομάδα πρέπει να σεβαστεί το εργασιακό περιβάλλον και εκείνους που έχουν προσφέρει.
Στην περίπτωση της ΖΑΝΑΕ, έχει πολύ μεγάλη σημασία και η ομάδα. Η συμβολή του αδερφού μου Τηλέμαχου, που είναι διευθύνων σύμβουλος στην εταιρία, και η άριστη συνεργασία μαζί του είναι το κλειδί της επιτυχίας. Επίσης καθοριστικός παράγοντας για μία επιτυχημένη πορεία είναι και τα στελέχη της επιχείρησης, η ομάδα δηλαδή που προσπαθεί και επιτυγχάνει να υλοποιήσει τους στόχους και συντελεί σε μία επιτυχημένη πορεία. Χωρίς επιτυχημένες ομάδες καμία επιχείρηση δεν μπορεί να πάει μπροστά.
Ποια είναι η συμβουλή σας προς όσους ονειρεύονται μία καριέρα στο επιχειρείν;
Να δουλεύεις σοβαρά και πολύ, να εκπαιδεύεσαι συνέχεια, να αναζητάς τη γνώση και την εξέλιξη και να εκμεταλλεύεσαι τις ευκαιρίες.
Προσωπικά, εκτιμώ πολύ τη δίψα σε έναν άνθρωπο που μου ζητά δουλειά. Έχω προσλάβει ανθρώπους με υποδεέστερα τυπικά προσόντα σε σχέση με άλλους, γιατί έβλεπα τη βαθιά τους επιθυμία να δουλέψουν και να διακριθούν. Αυτό καμία φορά είναι πολύ πιο ισχυρό από ένα βιογραφικό με δέκα πτυχία.
Πάντως, θα έλεγα ότι είναι σημαντικό για έναν νέο άνθρωπο που αναζητεί εργασία, να έχει παρακολουθήσει σεμινάρια, να γνωρίζει παραπάνω από μία ξένη γλώσσα, και το κυριότερο να μπορεί να διαφοροποιηθεί από τον ανταγωνισμό.
Οι εξαγωγές αποτελούν έναν πολλά υποσχόμενο τομέα, όπως και ο τουρισμός, καθώς πολλές επιχειρήσεις προσπαθούν να γίνουν εξαγωγικές λόγω της κρίσης στην χώρα μας και προσαρμόζουν ανάλογα τη δομή τους. Για αυτό περισσότερες ευκαιρίες έχουν εκείνοι που χαρακτηρίζονται από ένα εξωστρεφές προφίλ. Αυτό δεν χτίζεται σε μία ημέρα, άρα φυσιολογικά θα προτιμηθούν εκείνοι που έχουν προετοιμαστεί για αυτό.
Όποιος κινείται με προχειρότητα δεν θα μπορέσει να σταθεί στην αγορά. Είτε εργαζόμενος, είτε εταιρία. Μόνο οι σοβαρές επιχειρήσεις με πολύ καλό επίπεδο στελεχών θα μπορέσουν να σταθούν και να εξελιχθούν, και διαπιστώνω πως υπάρχουν αρκετές στην Ελλάδα. Θεωρώ λοιπόν πως οι σοβαρές επιχειρήσεις μέσα από την κρίση έχουν ευκαιρίες.
Το 2011 όταν ήσασταν Πρόεδρος του ΣΕΒΕ πρωτοστατήσατε στην ίδρυση του Δικτύου Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Αρωγής στο οποίο συμμετέχουν τα επιμελητήρια και άλλοι φορείς της Θεσσαλονίκης. Ποιες ήταν οι σκέψεις σας πίσω από τη δημιουργία του Δικτύου και σε ποιο σημείο βρίσκονται σήμερα οι προσπάθειές του;
Το Δίκτυο χτίστηκε ως μία γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ των επιχειρήσεων της Βόρειας Ελλάδας και της κοινωνίας, προκειμένου να ενθαρρύνουμε τον επιχειρηματικό κόσμο να στηρίξει με υλικά αγαθά και υπηρεσίες σωματεία, οργανισμούς, ευπαθείς κοινωνικά ομάδες, άτομα, πρόσφυγες και μετανάστες. Ξεκινήσαμε να υποστηρίζουμε 15 ιδρύματα και σήμερα βοηθούμε 75. Τα μέλη μας έχουν ξεπεράσει τις 30.000, και 450 επιχειρήσεις προσφέρουν υλικά αγαθά και υπηρεσίες σε μόνιμη βάση. Το 2016 υπογράψαμε μνημόνιο συνεργασίας με τον ΤΑΡ, τον Διαδριατικό Αγωγό Φυσικού Αερίου, τη μεγαλύτερη επένδυση που γίνεται στη χώρα μας. Ο ΤΑΡ εμπιστεύθηκε το Δίκτυο για την υλοποίηση προγραμμάτων υποστήριξης ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων, κάτι που δείχνει το επίπεδο υπηρεσιών, την αξιοπιστία και το επιτυχημένο έργο του δικτύου.
Ακτινογραφούμε τις ανάγκες της κοινωνίας, τις κατηγοριοποιούμε και ζητούμε από τα μέλη μας υποστήριξη. Ο δεύτερος σκοπός του Δικτύου είναι ο εκπαιδευτικός. Να δείξουμε τη σημασία της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης όχι μόνο για την κοινωνία αλλά και για την ίδια την επιχείρηση. Και αυτό είναι κάτι που διδάχθηκα από την οικογένειά μου αλλά και από τα χρόνια που έμεινα στο εξωτερικό.
Σας ευχαριστούμε θερμά
Το ίδιο και εγώ.
Σύντομο βιογραφικό
Ο Νίκος Πέντζος γεννήθηκε το 1971 στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Business Administration και Liberal Arts στο S.B.A.L.A. (School of Business Administration and Liberal Arts) και μετέπειτα ACT (American College of Thessaloniki) από όπου αποφοίτησε το 1991. Συνέχισε με πτυχιακές σπουδές Business Administration και Οικονομικών με κατεύθυνση το Marketing τις οποίες έκανε στο πανεπιστήμιο του Richmond στη Μεγάλη Βρετανία. Από το πανεπιστήμιο του Middlesex (Μ. Βρετανία) πήρε το μεταπτυχιακό του στο Marketing Management. Το 1999 ανέλαβε τη Γενική Διεύθυνση της ΖΑΝΑΕ και το 2011 την προεδρεία της εταιρείας. Διετέλεσε Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (2009 – 2013), Μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Εξαγωγών του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Χρηματιστηριακού Κέντρου Θεσσαλονίκης, Μέλος του Συμβουλίου Υποστήριξης του Εθνικού Κέντρου Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης, Εκ του νόμου μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εμπορικού & Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης.
